Fütürizm Nedir?
Fütürizm, anlamı “gelecek” olan İngilizce “future” kelimesinden gelmektedir. Gelecekle ilgili bir yaklaşım, bir düşünce, oluşum ve girişim anlayışıdır.
Fütürizm (Gelecekçilik), 20. yüzyılın başlarında (özellikle 1909 ile 1920 arasında) İtalya’da ortaya çıkmış, modern sanat ve toplumsal hareketlerin akımıdır. Fütürizmi İtalya’da doğuşu dolayısıyla bir İtalyan fenomeni olarak düşünebiliriz. İtalya deyince de akla gelen fütürizmin doğum sahası tabi ki sanat, gelişimi ise hızla hemen hemen her alandır.
Fütürizm akımının öncüsü ve şefi; İtalyan şair, romancı, oyun yazarı ve yayın yönetmeni Filippo Tommaso Marinetti’dir. Fütürizm ilk kez Marinetti’nin 1909 yılında yayımlanan “Fütürizm Bildirisi” ile dünyada yayılmaya başlamıştır.
Geleceğin karamsar ve belirsiz olarak süregeldiği 21. yüzyılda, iş ve yaşama dair “olumlu” gelecek tasarımına fütürizm; bu bakış açısını özümseyen kişilere ise “fütürist” denilmektedir. Olumluluk fütürizmde çok önemli bir kelimedir, zira kaygıyı, endişeyi bir kenara bırakarak hangi noktalarda pragmatist bir yol alınabileceği ve hangi noktalarda değişimin/gelişimin gerçekleşeceğinin öngörüsü becerisi bu işin anahtar noktasıdır. Günümüzde bilim ve teknolojiden dünya kaynaklarının korunumuna kadar, -kendimizin görmeye ömrünün yetmeyeceğini çok iyi bildiğimiz halde- pek çok konuya öngörü ile geleceği tasarlama yaklaşımı, fütürizmi hızla geliştiren en önemli yaklaşım olmuştur. Bugün fütürist bir yaklaşımla sanatta, mimaride, teknolojide, edebiyatta, iktisatta, politikada ve eğitimde maddi manevi başarıya ulaşabilmiş her kurum, kuruluş, oluşum ve kişi, alanının en uzmanı konumundadır.
Fütürizme nereden başlanmalıdır?
Fütürizm kavramına öncelikle tıkanan boşlukları “fark ederek” yakınlaşılabilir. Hangi bakış açısı ve yaklaşım bugün ilerleme sağlayamamakta ve yaşam hızına yetişememektedir? İşiniz ve çalışma alanınız her ne olursa olsun, bugün hangi noktalar günümüz değişen dünyasına yetmemektedir ve/veya yetmeyecektir? Bu boşlukların doldurulamaması gelecekte başka hangi boşlukları doğurabilecektir? Bu boşlukların ileriye taşınmasındaki alt yapı eksiklikleri nelerdir? Hangi bakış açısı ve hangi donanımı geliştirilir ise geleceğe dönük bir fayda sağlanabilir, gelişiminiz hızlanabilir? Bu ve benzeri sorularla fütürizme giriş yapmış sayılabilirsiniz. Unutulmamalıdır ki 21. yüzyılın en başında tüm alt yapıların çökeceği, hatta kıyametin kopacağının konuşulduğu yakın geçmişten bugüne her şey nasıl da değişti. Ve siz bu değişimin neresindesiniz?
Fütürizmin yapı taşlarından biri de “plan”dır. Fütürist bir düşüncede her şey bir plan çerçevesinden ilerler. Buna gününüzden gelecek 1 ay-1yıl ve hatta 10 yıl sürecine kadar planınız dâhildir. Bu plana para, politika, teknoloji unsurlarına dair öngörülerin tamamı da dâhil edilmelidir.
Eğitimde Fütürizm Perspektifi
Fütürizme gelecek, değişim, öngörü, planlama, sürat kavramları olarak baktığımızda değişen her durum gibi eğitimin değişimi de öğrenciden veliye, öğretmenden yöneticiye çok önemli skalayı içine alan bir oluşumu karşılar. 2020 pandemi süreci öncesine kadar, değişen tüm dünya koşullarında değişmeyen tek şey, yüzyıllardır öğrenenlerin karşısında bir tahta önündeki öğretici manzarasıdır. Bugün ise şartlar gereği, eğitimde de her şey nasıl da değişti. Ayakta kalanlar ve yola devam edenler ise, söz konusu duruma uyum sağlayabilenler olabilecektir.
Türkiye’nin önemli fütüristlerinden Ufuk Tarhan’a göre, çocuklar eğitim sürecinde yeni oluşumlara uyumlanmaya zaten hazır; asıl mesele biz yetişkinlerin nasıl kendimizi olup bitene uyumlanacağı. Bu sebeple yeni dünyada her bireyin rol ve görevleri anlam kazanmışken, yeni yaklaşımlarda var olmak ve uyumlanmak için çaba sarf edilmelidir.
Okullar süreç dolayısıyla kapandıktan sonra, araştıran ve isteyen herkes dijital platformlarda dünyaca ünlü müzeleri gezebilir, dünyaca bilinen üniversitelerin derslerini dahi bir tık ile izleyebilir oldu. Bu sebeple bir çocuğun öğrenmesi için ilk kaynak ebeveynlerin bizzat kendisidir. İnternet bu sürecin sürdürülmesi için olmazsa olmazdır ve internet, öğrenme platformunun en önemli kaynağı durumundadır. Bu durum ve bu ağın gelecekte daha da genişleyerek önem kazanacağı gerçeğine asla karşı koyulmamalıdır. İşte eğitim başlığında da fütürizm budur. Eğitimde fütürizm sanal platformlardan geçmektedir. Ve düne kadar bilgisayarın yalnızca bir oyun ile ilgili olduğu kanısındaki çocuklarda öğrenme; oyunla, projelerle ve araştırma becerilerine yönelik öğrenci öğretimi tabanına dayalı olarak kurulan platformlarla evrimleşmeye devam edecektir. Bu sebepledir ki, gelişmeye ve öğrenmeye açık her ebeveyn bir fütürist bireydir.
